Zgodnie z ustawą o zarządzaniu kryzysowym w Polsce pojęcie zarządzania kryzysowego rozumiemy, jako szereg działań organizacji administracji publicznej, które są elementem kierowania systemem bezpieczeństwa narodowego. Działania te polegają na:
– zapobieganiu występowania sytuacji kryzysowej, która wiąże się z działaniami natury lub człowieka,
– przygotowaniu infrastruktury krytycznej, niezbędnego sprzętu, wyszkolenia ludzi oraz opracowaniu planów reagowania kryzysowego
– reagowaniu podczas wystąpienia sytuacji kryzysowej w taki sposób, aby niwelować skutki oraz usunąć źródło kryzysu,
– przywróceniu do pierwotnego stanu po wystąpieniu sytuacji kryzysowej poprzez między innymi odbudowanie infrastruktury krytycznej.
Ostatnie wydarzenia w Polsce spowodowały wzmożone zainteresowanie wśród obywateli tematyką zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Ogromne straty poniesione przez Polaków w wyniku nawałnic oraz wichur doprowadziły do rozgoryczenia społeczeństwa. Zbyt powolne działania rządu przyczyniły się do oburzenia społeczeństwa ze względu na opieszałość i brak decyzji chociażby odnośnie wykorzystania sił wojska polskiego. Zapis Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jednoznacznie określa, że na wniosek wojewody Minister Obrony Narodowej może zezwolić na wykorzystanie wojska w celach „wykonywania zadań z zakresu reagowania kryzysowego, stosownie do ich przygotowania specjalistycznego, zgodnie z wojewódzkim planem zarządzania kryzysowego”.
Niniejsza tabela przedstawia podział odpowiedzialności w trakcie zagrożeń kryzysowych w Polsce:
Segment organizacyjno – decyzyjny | Segment organizacyjno – doradczy | CENTRUM ZARZADZANIA KRYZYSOWEGO |
Rada Ministrów | Krajowy „rządowy” Zespół Zarządzania kryzysowego | Rządowe Centrum Bezpieczeństwa |
Minister spraw Wewnętrznych lub Administracji | Resortowy zespół zarządzania kryzysowego na poziomie ministerialnym. | Centrum Zarządzania Kryzysowego na poziomie ministerstwa |
Wojewoda | Wojewódzki zespół zarządzania kryzysowego | Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego |
Starosta | Powiatowy zespół zarządzania kryzysowego | Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego |
Burmistrz lub Prezydent | Gminny zespół zarządzania kryzysowego | Gminne lub Miejskie Centrum Zarządzania kryzysowego |
Segment to jednostki, które zajmują się planowaniem oraz koordynowaniem działań z zakresu zarządzania kryzysowego. Analizują i oceniają występującą sytuację kryzysową oraz przygotowują warianty działania i propozycje rozwiązań mających na celu zniwelowanie skutków.
Każde zjawisko, zagrożenie dla systemu bezpieczeństwa narodowego powinno być badane pod względem możliwości rozwoju zarządzania kryzysowego w Polsce. Poziom bezpieczeństwa Polaków związany jest z funkcjonowaniem oraz działalnością organizacji pozarządowych, podmiotów publicznych oraz organów władzy publicznej na każdym szczeblu.
Źródło: Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. 2007 nr 89 poz. 590).
Autor: Paulina Walas